خودروی افسانهای مکلارن F1 نیازی به معرفی ندارد. این ماشین بسیاری از هنجارهای صنعت خودروسازی را در هم شکست و در نهایت به دستاوردی غیرممکن و ناشدنی رسید. گوردون موری با تفکری خارج از چارچوب و تصمیمگیریهای جسورانه در طراحی حیرتانگیز و غیرعادی، مدل F1 مکلارن را خلق کرد که امروزه به عنوان نمادی از یگانگی و هنجارشکنی در صنعت خودرو شناخته میشود. در این مقاله با ۱۰ واقعیت درباره مکلارن F1 افسانهای آشنا میکنیم که ممکن است از برخی آنها بیاطلاع باشید.
مکلارن F1 باعث پیدایش سگمنت ابرخودروها شد
برای ابرخودرو بودن، تنها شتاب گیری سریع کافی نیست. یک هایپرکار علاوه بر شتاب فوقالعاده، از درجه بالای پرفورمنس نیز برخوردار است. در سال ۱۹۹۲، مکلارن F1 نهتنها سریعتر از خودروهای اسپرت زمان خود بود، بلکه با استانداردهای برتر، روشهای نامعمول و پس از آزمایش ۱۰۶ نمونه به وجود آمد. بدین ترتیب، F1 در آن زمان به ابرخودرویی تبدیل شد که هیچ رقیب و همتایی نداشت.
ایده ساخت اف۱ در فرودگاه میلان جرقه زد
ایده ساخت F1 در سال ۱۹۸۸ و هنگامی مطرح شد که تیم مکلارن پس از شکست در مسابقه فرمول ۱ گرندپری، در فرودگاهی در میلان ایتالیا وقت میگذراندند. در این مسابقه، آیرتون سنا علیرغم تواناییهای خود به خاطر ضعف ماشین در جایگاه دهم قرار گرفت. در عوض تیم فراری مقامهای اول و دوم را کسب کرد. پس از این شکست سنگین، چهار نماینده مکلارن که بعدها به گروه مکلارن ۴ معروف شدند، در حین نوشیدن در فرودگاه میلان به بحث درباره ایدههای بالقوه آتی پرداختند. این گروه ۴ نفره شامل گوردون موری طراح، کریتون براون (مدیر مسابقات)، ران دنیس (مدیر تیم مکلارن) و منصور عجه (یکی از حامیان مالی) بودند و نتیجه بحث آنها، خلق F1 افسانهای شد.
هوندا NSX یکی از منابع الهام مکلارن F1 بود
کلکسیون خودروهای گوردن موری نشان میدهد که وی علاقه بسیاری به خودروهای سبک، ساده و کوچک دارد. مکلارن F1 بر اساس قواعد مشابه ساخته شده است. در حقیقت پیش از طراحی F1، هوندا NSX عرضه شد و ماهیت اصلی و هیجانانگیز یک سوپراسپرت را به نمایش گذاشت. گوردون موری شیفته NSX شد و تصمیم گرفت نسخه قوی و کارآمدتری از آن را بسازد.
مکلارن اف۱ قرار بود با موتور ایسوزوی ژاپنی ساخته شود
یکی از مراحل مهم حین توسعه F1، انتخاب موتور مناسب بود. این موتور میبایست حداقل ۵.۵ لیتر حجم و در ازای هر لیتر، ۷۴ کیلووات (۱۰۰ اسب بخار) نیرو تولید میکرد. تنفس طبیعی موتور با قدرت پاسخدهی آنی، وزن ۲۵۰ کیلوگرم و تعلق به یک خودروساز معتبر، از دیگر الزامات موتور مناسب برای F1 بود. مسلما برآورد تمام این الزامات در آن زمان ممکن نبود، هرچند در کمال تعجب، گوردون موری دست روی موتور ۳.۵ لیتری ۱۲ سیلندر P799WE ایسوزو به عنوان پیشرانه پایه گذاشت. البته ران دنیس به دلیل عدم سابقه چندان این موتور در حوزه موتوراسپرت، ایسوزو را کنار گذاشت و پیشرانه S70/2 بی ام و را برای مکلارن F1 برگزید.
F1 نخستین خودروی تاپ پرفورمنس با ذهنیت کاربردپذیری بود
هوندا NSX اولین خودروی کاربردپذیری بود که باعث شد شرکتهایی مثل فراری و لامبورگینی انگیزه کافی برای ساخت محصول بهتر پیدا کنند. گوردون موری نیز به عنوان یکی از شیفتگان NSX، دوست داشت F1 او به اندازه خودروی ژاپنی کاربردپذیر باشد. بد نیست بدانید که مکلارن F1 در ابتدا قرار بود یک خودروی جادهای باشد. این ماشین دارای سه صندلی با چیدمان V شکل بود و بین دربها و قوس چرخهای آن، محفظهای اختصاصی برای حمل چمدان قرار داشت. مکلارن F1 قرار بود روند نگهداری و تعمیر سادهای داشته و در عین حال، بادوام و قابلاطمینان باشد.
F1 یکی از نخستین خودروهای مجهز به VANOS بود
موتور S70/V12 بی ام و علاوه بر مشخصاتی همچون سیستم سوپاپ DOHC و سیستم روغنکاری Dry-Sump (حوضچه خشک)، به VANOS انحصاری بی ام و (همان سیستم زمانبندی متغیر سوپاپها) مجهز بود. به لطف این تکنولوژی، موتور ۶.۱ لیتری S70/2 حدود ۶۲۷ اسب بخار قدرت در ۷۴۰۰ دور در دقیقه و ۶۵۱ نیوتن متر گشتاور در ۶۷۰۰ دور در دقیقه پیدا کرد. تنها ایراد این موتور، وزن ۲۶۵ کیلوگرمی آن بود که با عدد موردنظر گوردون (۲۵۰ کیلوگرم) تناقض داشت.
مکلارن F1 بینیاز از فلایویل بود
گوردون موری خارج از چارچوب فکر میکرد و F1 تجسم عالی این طرز تفکر است. نیروی حاصل از موتور ۶.۱ لیتری تنفس طبیعی ۱۲ سیلندر از طریق گیربکس ۶ سرعته دستی به چرخهای عقب F1 منتقل میشد. موتور بی ام و به حدی نرم و متعادل بود که علیرغم قدرت فراوان، حذف فلایویل تأثیری در عملکرد آن نداشت. تا پیش از معرفی T.50 گوردن موری، مکلارن F1 تنها خودروی مجهز به گیربکس دستی فاقد فلایویل بود.
مکلارن اف۱ با سیستم اگزوز دوگانه ساخته شد
تمام جزئیات در هنگام توسعه F1 دارای اهمیت فراوانی بودند. این تلاش وسواسی برای رسیدن به کمال دلیل اصلی تبدیل F1 به یک افسانه شد. با چشمپوشی از آینههای جانبی، بسیاری از بخشهای خودرو دارای کارایی دوگانه بودند که از جمله آنها میتوان به سیستم اگزوز اشاره کرد. این سیستم با استفاده از یک آلیاژ سبک و بادوام مبتنی بر نیکل-کروم به نام اکونل ساخته شده که در شاتلهای هوایی به کار میرود. حتی در عصر امروزی نیز برخی خودروهای عجیب و منحصربهفرد از اکونل در سیستم اگزوز خود استفاده میکنند. این سیستم نهتنها صدایی آسمانی و گوشنواز تولید میکند، بلکه مقاومت قسمت عقب در برابر مچاله شدن حین بروز تصادف را افزایش میدهد.
اف۱ هرگز قرار نبود سریعترین خودروی تولید انبوه دوران باشد
مکلارن F1 نهتنها در زمان خود، بلکه با استانداردهای امروزی نیز یک ابرخودروی پیچیده به حساب میآید. این ماشین نخست به عنوان یک سواری برای مصارف روزانه روانه بازار شد و حداقل یکی از مالکین، دقیقا همین کار را انجام داد. یک بانکدار ثروتمند هر روز سوار بر F1 خود میشد و مسافت بین کلن و فرانکفورت را با سرعت بیش از ۳۲۲ کیلومتر طی میکرد. سرانجام یک روز با نزدیک شدن به سرعت ۳۲۲، ماشین آتش گرفت و با تأیید دادههای ECU، قابلیتهای واقعی خودرو زیر سؤال رفت. مکلارن F1 مجددا مورد آزمونهای میدانی قرار گرفت و مشخص شد که سرعت اصلی آن توسط دنده محدود شده است. موری حدس زد F1 تا ۳۷۰ کیلومتر بر ساعت میتواند سرعت بگیرد، ولی ماشین خود را دستکم گرفته بود. در پیست تست ولفسبورگ، اندی والاس به عنوان یکی از رانندگان قهار مسابقات اتومبیلرانی پشت فرمان F1 نشست و توانست به سرعت ۳۹۱ کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند. این رکورد سرعت تا مدتها به نام مکلارن F1 محفوظ ماند.
مکلارن F1 هنوز هم سریعترین خودروی تولید انبوه با موتور تنفس طبیعی در جهان است
رکورد سرعت مکلارن اف ۱ برای ۱۰ سال حفظ شد تا اینکه بوگاتی ویرون پا به میدان گذاشت. ولی این ماشین تازهنفس به موتور بزرگتر و فناوری توربوشارژ مجهز بود. با ورود ویرون، نبرد برای پرسرعتترین خودروی تولید انبوه آغاز شد، اما تاکنون هر خودرویی که موفق به ثبت رکورد شده، از موتوری به غیر از نوع تنفس طبیعی استفاده میکند. به بیان بهتر، مکلارن F1 هنوز هم لقب پرسرعتترین خودروی تولید انبوه با موتور تنفس طبیعی در جهان را در اختیار دارد.